İnsanlar kendi işinin patronu olmak, resmi adımlar atmak adına şirket açmayı düşünür. Söz konusu şirket türleri kendi içerisinde birden fazla alana ayrılmaktadır. Var olan şirket türleri arasında düşük maliyet yaratması, çabuk kurulabilmesi sebebiyle şahıs şirketi kurmayı düşünmektedir. Fakat ilk defa şahıs şirketi kuracaklar için bu süreç bilinmezlerle doludur. Eğer siz de şahıs şirketi nedir konusunu araştırıyorsanız kendi işinizin patronu olmayı kabul etmişsiniz demektir. Resmi olarak şirketinizi faaliyete geçirmek istiyorsanız doğru yerdesiniz! Sizlere bu yazımızda şahıs şirketi nedir, şahıs şirketi nasıl kurulur gibi konularda bilgi vereceğiz.
Şahıs Şirketi Ne Demektir?
Şahıs şirketi kısaca; gerçek kişi ya da kişilerce kurulan isteğe göre ortaklığa dayalı olan bir şirket türüdür. Kişi bireysel olarak şirketini kurabileceği gibi ortaklarıyla da şirketi oluşturabilir. Eğer ortaklık söz konusuysa bireyler alınacak kararlar konusunda sorumluluk sahibidir, söz hakkı vardır. Aynı zamanda bu ortaklar şirketin borçları için de benzer sorumluluğa sahip olmaktadır. Türk Ticaret Kanunu tarafından resmi anlamda varlığı kabul edilen bu şirket türünde sorumluluklar sınırsızdır. Şahıslar güvene ve emeğe bağlı olarak şahıs şirketini kurabilmektedir. İlk defa şirket açacakların tercih ettiği şahıs şirket türü; küçük ve ortak ölçekli işletmelerin yöneldiği bir alan olmaktadır.
Şahıs Şirketi Açmak için Neler Gereklidir?
İşini yürütebilmek amacıyla şahıs şirketi kurmak isteyen bireylerin ihtiyacı olan bazı belgeler, adım atması gereken aşamalar bulunmaktadır. Eksiksiz temin edilen belgeler sayesinde kısa süre içerisinde şirket kurulumu tamamlanacaktır. İş sahibi birey ya da bireyler tarafından şirket kurulabileceği gibi mali müşavire verilecek yetkiyle de şirket kurulması sağlanabilir.
İlerleyen aşamalarda bahsedilecek şahıs şirketi için gerekli belgeler temin edildikten sonra vergi dairesine teslim edilmektedir. Vergi dairesindeki yetkililer söz konusu belgeleri inceledikten sonra onay ya da red verecektir. Usulsüzlük söz konusu değilse, belgelerde de eksiklik yoksa şirket kuruluşu kısa sürede onaylanarak faaliyete geçecektir. Onay alan şirket için vergi levhası ve diğer belgeler temin edilir.
E-devlet üzerinden şahıs şirketi kurmak için birey hesabına giriş yapmalıdır.
- ‘İnteraktif vergi dairesi’ bölümüne erişin.
- İşlemler sayfasında Sicil Bildirimi ve İş Başlama Bildirimi alanlarına tıklayın.
- Son sayfada 5 adımlı iş detayları bölümüne erişin.
- Eksiksiz ve doğru bilgilerle bu alanı doldurun.
- İşlemleri tamamladıktan sonra yoklama tarifiyle alakalı telefonunuza bilgi verilecektir.
- Yoklama memurları verilen tarihte iş yerinize gelerek kontrol sağlayacak, evrakları inceleyecektir.
Şahıs Şirketi Kurmak için Gerekli Belgeler Nelerdir?
Şirket kurma aşamasında evrakların önemi büyüktür. Eksik ya da yanlış temin edilen belgeler sebebiyle şahıs şirketi açma isteğiniz reddedilebilir. Bundan dolayı şahıs şirketi açmaya karar verdiyseniz belgelerinizi önceden hazırlamalısınız. Şahıs şirketi kurmak için gereken belgeler şunlardır:
- İkametgah belgesi,
- Nüfus cüzdan fotokopisi,
- Vesikalık fotoğraf,
- İşyeri adresi gösteren belge (Kira kontratı, sanal ofis sözleşmesi ya da tapu fotokopisi)
- İmza beyannamesi (Noter onaylı olmalı)
- Mali müşavir vekaletnamesi (İsteğe bağlı)
- Başvuru formu.
Söz konusu belgelerin birçoğunu e-devlet aracılığıyla ya da online web siteleri sayesinde elde edebilirsiniz.
Kimler Şahıs Şirketi Kurabilir?
Günümüzde girişimcilere destek olmak amacıyla neredeyse herkes şirket kurmak konusunda özgürdür. Yine de kanunlar tarafından şahıs şirketi kurabilecek bireyler belirlenmiştir. Özelliklere sahip olan bireyler eksiksiz evrak ile kısa sürede şirket sahibi olabilir.
Şahıs şirketi olmak için adım atan firmalar genellikle küçük işletmeler ve gelişmekte olan orta ölçekli firmalardır. Söz konusu firmalar kâr marjı açısından ciddi bir kazanca sahip değildir. Bundan dolayı kişisel şirket kurmak maliyet anlamında da kendilerine destek olmaktadır.
Kurallara göre şahıs şirketi kurmak için yaş sınırı belirlenmiştir. Resmi işlemlerde geçerli olan 18 yaş kuralı burada geçerlidir. Birey 18 yaşından küçükse şahıs şirketi kurma ihtimali bulunmamaktadır. Ayrıca devlet memurları tarafından da şahıs şirketi kurulamaz. Çünkü devlet memurlarının farklı kaynaklarca çalışması yasaktır.
Şahıs Şirketi Kurmanın Avantajları
Diğer şirket türlerine kıyasla şahıs şirketi kurmanın avantajları söz konusu olmaktadır. Kişisel şirket kurmanın avantajları bu alanda tercih yapılmasına neden olmaktadır. Fakat şirket kurmadan önce avantaj ve dezavantaj kıyaslaması yaparak karar vermek şarttır. Aksi takdirde şirket yönetim sürecinde sürprizlerle karşılaşmanız kaçınılmaz olacaktır.
Şahıs şirketi kurmanın avantajları şu şekilde sıralanabilir:
Evrak Hazırlama Süreci Pratiktir
Şahıs şirketi kurmak için gerekli belgeler daha önce bahsedildiği üzere birkaç kalemi geçmeyecek şekildedir. Aynı zamanda bu belgeler online alandan alınabilecek belgelerden olduğu için kısa sürede elde edilebilir. Evrak hazırlama sürecinin pratik olması aynı zamanda şirketin de çabuk açılmasını sağlar.
Maliyeti Daha Düşüktür
Şirket kurmanın maliyeti türüne göre değişiklik göstermektedir. Şahıs şirketi görece diğer şirketleri kurmaya göre çok daha uygundur. Ekstra maliyet yaratmamasından dolayı bireylerin tercihlerinden birisi olmaktadır. Evrak hazırlık süreci başta olmak üzere bu şirketin ödemesi gereken vergi türleri de daha azdır.
Şirket Kurma Süresi Daha Kısadır
Evrak hazırlama sürecinden tutun da vergi dairesi yetkilileri tarafından yapılacak incelemeler de süre anlamında oldukça kısadır. Genellikle belgelerin teslim edilmesinden sadece 1-2 gün sonra incelemeler tamamlanacaktır. En geç bir hafta içerisinde (aksi bir durum yoksa) şahıs şirketi kurulması tamamlanacaktır.
Muhasebe ve Mali Müşavir Giderleri Azdır
Her şirketin bir muhasebe ya da mali müşavir çalışanına ihtiyacı vardır. Diğer şirket türlerinde muhasebe ve mali müşavirlere daha çok iş düşebilmektedir. Fakat şahıs şirketlerinde bu durum çok yoğun olmamakla birlikte bahsi geçen alanlara yapılacak harcama da daha düşüktür.
Kademeli Vergi Sistemi Bulunur
Yeni kurulan şahıs şirketlerinde kademeli vergi sistemi bulunur. Kademeli vergi sisteminde kar marjına bağlı olarak vergilendirme dilimine girilir. Özellikle yeni kurulan şirketlerde vergi yüksek oranda alınmayacağından bir avantaj olarak sunulabilir.
Şahıs Şirketi Giderleri Düşüktür
Her şirketin belirli dönemlerde ödemesi, karşılaması gereken giderler bulunur. Şahıs şirketlerinde de her sene defter ve tasdik ücreti alınır. Bu ödemeler yıllara göre zamlanacağından düşük olması önem arz edecektir. Şahıs şirketlerinde tasdik ve defter ücretleri daha düşüktür.
Şirketi Değiştirme ve Kapatma Süreci de Pratiktir
İlk defa şirket kuracaklar için bu süreç kaygılı olabilmektedir. Olumsuz bir senaryodan düşünecek olursak ileride şirketi kapatmak istediğinizde zorluk yaşamazsınız. Tam tersine zarar ettiğiniz bir senaryoda sadece 1 gün içerisinde şirketi kapatabilirsiniz. Farklı şirket türlerinde prosedürlerinden ötürü 1 yılı bulabilmektedir.
Olumlu giden bir senaryoda eğer işinizi büyütür, girişimden gelen kazancınızı arttırırsanız şirket türünü değiştirmek isteyebilirsiniz. Şahıs şirketinizi ilerleyen dönemlerde farklı şirket türüne zorlanmadan geçirebilirsiniz.
Hangi Şirket Tipi Size Uygun?
Girişiminiz için adım atmak ancak hangi şirket tipi size uygun karar veremiyor musunuz? Eğer yukarıda verdiğimiz bilgiler karar vermenizde yardımcı olmadıysa bir kere daha ele alalım.
Şirketiniz, girişiminiz ya da aklınızda olan fikir yüksek kar getirmeyecekse ve az ortaklı olacaksa şahıs şirketi kurmanız mantıklı olabilir. Ortaklarınızın (varsa eğer) sınırsız yetkileri olmasını planlıyorsa bu yönde ilerleyebilirsiniz. Ayrıca yine önceden değinilmiş olan maliyetinin düşük olması, birkaç gün içerisinde kurulup birkaç gün içerisinde kapatılabiliyor olması da seçiminizde yardımcı olabilir. Sahip olduğunuz girişimcilik fikri yüksek kar getirecekse buna inanıyorsanız bu aşamada limited ya da anonim şirketi kurmanız daha doğru olabilir.
Üstelik şirketinize yatırım almayı planlıyorsanız şahıs şirketi olmamalısınız. Şahıs şirketlerinde yatırımlar alınamaz sadece limited ve anonim şirketlerinde bu geçerlidir. Limited ve anonim şirketlerinde ortakların belirteceği, taahhüt ettikleri sermayeler bulunur. Sermaye şirketi kurduğunuzda ortaklarınızla birlikte anlaştığınız sermayeyi yatırmak zorunda kalırsınız. Böylece bir bakıma kendinize ait olan mal varlığını da koruyabilirsiniz.
Şahıs Şirketi Kurmanın Maliyeti Nedir?
Günümüzde şahıs şirketi kurma maliyeti için net bir sınır vermek oldukça zordur. Çünküşahıs şirketlerinde sermaye sınırı yoktur. Halbuki limited şirketlerde 50.000 TL, anonim şirketlerde ise 250.000 TL sermaye sahibi olmanız şarttır.
Şahıs şirketi kurarken ödenmesi gereken bazı kalemler ve tutarları ise şöyledir:
- İmza sirküleri: 150-250 TL
- Defter ve tasdik ödemeleri: 300 TL
- Damga vergisi: 50-70 TL
- Mali müşavir vekaletnamesi: 783,82 TL
Söz konusu şirket kurma maliyetleri; şirket türüne ve açılacak yıla göre değişiklik gösterebilmektedir. Bu yüzden güncel fiyatları kurumlardan öğrenmek gerekir.